"Đây là cây đàn 'năm trong một' bao gồm sến, guitar, bầu, cò cùng một micro để hát", ông Bá nói và cho biết chỉ giữ lại chừng 30 cây đàn để chơi cho đỡ buồn, số còn lại gần 200 nhạc cụ khác đã được tặng, bán hết.
Năm 2011, được một người bạn gợi ý chế tác dàn nhạc dân tộc bằng gỗ dừa để quảng bá cho lễ hội, ông Bá nhận lời ngay vì được sống lại đam mê thuở nhở. Tuy nhiên, khi bắt tay vào làm, ông gặp nhiều khó khăn do gỗ dừa cứng, giòn, đinh đóng vô dễ bị cong, nứt. Một số chi tiết khó như phím lõm guitar không thể đục mà phải giũa cho mòn từ từ. Sau nhiều lần thất bại, ông quyết định chọn các thân dừa 60-70 năm tuổi, không bị mối mọt ăn, vừa có màu đỏ mật ong bắt mắt thay vì màu trắng do còn non hoặc màu đen do quá già.
Mất gần một tháng, ông Bá làm ra cây đàn kìm đầu tiên, song khi chơi thử phát hiện âm thanh quá tệ, không rung và vang. Nghệ nhân sau đó nghĩ ra cách dùng loại gỗ quao nước sẵn có ở địa phương để làm mặt đàn, chỉ giữ lại khung gỗ dừa. Để tạo sự phong phú cho dàn nhạc, ông còn tận dụng các vật liệu khác như vỏ, gáo, mo dừa.
Sau một năm mày mò, bộ nhạc cụ dân tộc gồm 10 chủng loại đàn với 27 sản phẩm làm từ gỗ dừa được ông Bá cùng các nghệ nhân trình diễn lần đầu tại Lễ hội dừa Bến Tre năm 2012, khiến người xem thích thú. Bộ nhạc cụ này cũng được ông trình diễn tại Festival đờn ca tài tử Nam Bộ ở Bạc Liêu và Bình Dương. Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam sau đó đã xác lập đây là Bộ nhạc cụ dân tộc được chế tác bằng chất liệu dừa đầu tiên tại Việt Nam.
Tiếng lành đồn xa, xưởng gỗ nhỏ bên hiên nhà ông Bá sau đó luôn rộn ràng tiếng cưa, bào đục bởi nhiều đơn đặt hàng. Mỗi chiếc đàn giá từ vài triệu đến vài chục triệu đồng. Thời gian hoàn thành tùy theo loại, đơn giản như đàn gáo, cò mất khoảng 3-4 ngày, còn loại khó như đàn tranh hoặc guitar phím lõm mất từ một tuần đến hàng tháng.
"Gỗ dừa có thể làm được hầu như tất cả loại đàn như tranh, kìm, cò, gáo, bầu, guitar, mandolin, violin", ông Bá nói và cho biết trong các sản phẩm do mình chế tác có một chiếc đàn cò đặc biệt cao 2,5 m, thùng đàn dài 1,1 m, đường kính 0,6 m. Do quá nặng nên cây đàn phải gắn thêm bánh xe để tiện di chuyển.
Ông Nguyễn Văn Bàn, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bến Tre, cho biết bộ nhạc cụ dừa của nghệ nhân Ba Bá được nhiều nhà nghiên cứu chuyên môn đánh giá cao về nghệ thuật, thẩm mỹ. Hơn 100 nhạc cụ từ cây dừa do nghệ nhân Ba Bá chế tác sẽ được trưng bày tại Bảo tàng Bến Tre trong ngày 18/5.
Ngoài ý nghĩa giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ, theo ông Bàn bộ sưu tập đàn của ông Bá trưng bày ở bảo tàng cũng là một trong những điểm nhấn du lịch của Bến Tre, được nhiều đoàn khách quốc tế thích thú. Một số ca sĩ nước ngoài từng nhờ nghệ nhân đệm hát bằng đàn gỗ dừa.
